Laat jij je boek drukken in grote oplage? Dan moet je rekening houden met de kleurinstellingen van jouw boek. Je kunt bij de opmaak namelijk kiezen uit CMYK- of PMS-kleuren. In dit artikel vertellen we je alles over PMS-kleuren en het drukken hiervan.
Wat zijn PMS-kleuren?
PMS-kleuren zijn speciale voorgemengde kleuren die je kunt gebruiken voor het drukken van je boek. Elke PMS-kleur is uniek, en wordt aangeduid met een speciaal nummer en een letter. PMS-kleuren worden ook wel Pantone kleuren genoemd, naar het bedrijf dat dit kleurensysteem heeft ontwikkeld. PMS staat daarom voor Pantone Matching System.
Er zijn meer dan 1800 PMS-kleuren en er komen telkens nieuwe bij. Al deze kleuren zijn terug te vinden in een kleurenwaaier. Eigenlijk net als de verfkleurenwaaiers van een doe-het-zelf-zaak.
Het verschil met de waaiers van de doe-het-zelf-zaken, is dat PMS-kleuren internationaal worden gebruikt en overal hetzelfde zijn. Kleur Pantone 17-2034, Pink Yarrow, bijvoorbeeld, is wereldwijd dezelfde roze kleur. Of je jouw boek nu vandaag bij ons laat drukken, of op een ander tijdstip, op een andere plaats.
Pantone-kleuren worden gemaakt met 14 basispigmenten. De inkt van een PMS-kleur wordt vóór het drukken gemengd tot de juiste kleur, waardoor de kleurechtheid gegarandeerd wordt.
Een PMS-kleur kun je met 100% dekking drukken, maar ook met minder. Een rode PMS-kleur die je met 100% dekking gebruikt, kun je dus ook drukken met bijvoorbeeld 70% dekking.
Dat zorgt voor een lichtere kleur, waar je mooi mee kunt spelen bij de opmaak van je boek. Zo behoud je dezelfde tinten, maar krijg je net wat meer kleurspeling.
PMS-kleuren worden enkel gebruikt voor het drukken van grote oplages door middel van de offset-techniek. Indien je een kleine oplage wenst te drukken, wordt deze digitaal geprint. Er wordt dan gebruik gemaakt van toners.
Zijn PMS-kleuren altijd hetzelfde, ook op verschillende papiersoorten?
PMS-kleuren zijn in het leven geroepen om kleurechtheid te garanderen. De kleur inkt is namelijk altijd hetzelfde. Maar let op, de kleur ziet er niet altijd hetzelfde uit op elk product. Elk papiersoort heeft namelijk andere eigenschappen.
Sommige papiersoorten of materialen absorberen kleuren sterker, waardoor er kleurverschil per papiersoort kan ontstaan. Ongecoat papier, bijvoorbeeld, neemt meer kleur op dan gecoat papier. De PMS-kleur kan er hierdoor dus net even anders uitzien. Maar als jij bij het drukken van jouw boek dezelfde PMS-kleur en hetzelfde papier gebruikt, krijg je dezelfde kleur.
Om onduidelijkheden te voorkomen, worden de kleuren daarom altijd aangeduid met een letter. De letter geeft het papiersoort aan. C staat voor coated, U voor uncoated, en M voor mat.
Wanneer gebruik je PMS-kleuren bij het boekdrukken?
Zoals eerder gezegd, kun je bij het drukken van een boek uit 2 opties kiezen: full-colour- of PMS-druk. Hieronder bespreken we de belangrijkste verschillen.
Full-colour druk CMYK
Een full-colour, of 4-kleurendruk, bestaat uit 4 kleuren. Deze 4 kleurendruk wordt ook wel CMYK genoemd, naar de kleuren die worden gebruikt als basis:
- Cyaan (groenblauw)
- Magenta (paarsrood)
- Yellow (geel)
- Key (zwart)
Je kiest voor deze drukvorm als jouw boekopmaak uit 4 kleuren of meer bestaat. Denk aan een kleurrijk prentenboek, of een boek met veel grafieken of foto’s.
Een CMYK-kleur wordt laag voor laag gedrukt. Voor de kleur groen, bijvoorbeeld, worden de kleuren geel en blauw over elkaar gedrukt.
Als je in full-colour drukt, kunnen er kleurverschillen ontstaan bij een herdruk, of wanneer je op verschillende producten drukt. Denk aan een flyer van jouw boek, of ander promotiemateriaal waarbij je de cover of andere onderdelen van je boek op een ander materiaal laat drukken.
Maar dus ook als jouw boek voor een tweede druk gaat, en je dit bij dezelfde drukker laat doen, kunnen er minimale kleurverschillen ontstaan bij een CMYK-druk.
De belangrijkste eigenschappen van full-colour druk
- Opgebouwd uit 4 kleuren: cyaan, magenta, yellow en key (zwart)
- Lagere kleurechtheid
- Kleuren worden gemengd tijdens het drukken
- Full-colour wordt gebruikt voor boeken met meer dan 4 kleuren
PMS-druk
Zoals eerder gezegd, bestaat een PMS-bedrukking uit de kleuren die door het bedrijf Pantone worden samengesteld en vastgelegd. Welke drukker je ook kiest, en wanneer je ook drukt, PMS-kleuren zijn – als je dezelfde ondergrond gebruikt – altijd hetzelfde.
Bij de offset-druk van PUMBO, gebruiken wij een drukpers met 4 CMYK-kleuren. We hebben een vijfde toren die we voor bijvoorbeeld de PMS-kleur gebruiken.
De belangrijkste eigenschappen van drukken in PMS
- Er zijn meer dan 1800 verschillende PMS-kleuren
- Hoge kleurechtheid
- Kleuren worden vóór het drukken gemengd
- PMS-kleuren kunnen worden gebruikt voor boeken met minder dan 4 kleuren
Is drukken in PMS duurder dan drukken in CMYK?
Of drukken in PMS duurder is of niet, is afhankelijk van wat je drukt.
Voor het drukken in PMS-kleuren wordt de inkt speciaal gemengd. De drukgang wordt daarom vooraf en achteraf schoongespoeld. Om deze reden is het soms duurder om in PMS te drukken.
In andere gevallen, wanneer er één kleur wordt gebruikt, is drukken in PMS goedkoper. Denk bijvoorbeeld aan de kleur oranje. Deze wordt in de CMYK-druk gemaakt door Magenta en Yellow te mengen. Hier heb je dus twee drukgangen voor nodig. Als je deze kleur in PMS wilt laten drukken, heb je er maar één nodig, omdat de kleur vooraf wordt gemengd.
Een PMS-kleurenwaaier bestellen om de juiste kleur te kiezen
PMS-kleuren zijn drukkleuren. Deze kleuren worden daarom niet goed weergegeven op het beeldscherm van je computer. De kleuren op je beeldscherm zijn namelijk RGB-kleuren.
Hoe deze kleuren worden getoond, is onder andere afhankelijk van de instellingen van je beeldscherm. En omdat bijna elke monitor anders is, kun je dus nooit zeker weten of de kleur precies is zoals jij wilt.
Om deze reden raden we je aan een PMS-waaier te kopen. In een PMS-waaier kun je alle PMS-kleuren vinden. Zo kun je goed zien hoe de kleur eruit komt te zien op papier.
Gebruik liever geen oude waaier. Elk jaar worden er namelijk nieuwe kleuren toegevoegd, of gewijzigd.
Wat heb je nodig om met PMS-kleuren te werken?
PMS-kleuren worden gebruikt in professionele ontwerp- en opmaaksoftware zoals Adobe InDesign. In een Word-document, bijvoorbeeld, kun je geen PMS-kleuren gebruiken.
Bij de professionele software kun je de kleur- en drukinstellingen wijzigen. Zo kan de ontwerper bij de opmaak van het boek kiezen om bijvoorbeeld te werken met PMS-, en CMYK-kleuren, afhankelijk van het gewenste resultaat.
De juiste kleurinstellingen voor jouw opmaaksoftware
Hieronder leggen we je uit hoe je de kleurinstellingen van jouw ontwerp- of opmaaksoftware wijzigt naar PMS, of controleert of je de juiste instellingen hebt gebruikt.
Nieuwe kleur aanmaken in Adobe InDesign
Ga naar ‘Window’ en dan naar ‘Colour’. Hier klik je op ‘Swatches’ en dan ‘New Colour Swatch’. In dit venster kun je een nieuwe staal aanmaken. Kies bij kleurmodus de juiste kleur.
Kleuren controleren in Adobe InDesign
1. Ga naar ‘Window’, en dan naar ‘Output’. Klik vervolgens op ‘Separations preview’.
2. Klik op ‘Separations’, beweeg je muis over de kleuren in het document. De inktbezetting wordt nu per kleur (CMYK) in percentages weergegeven.
Kleuren controleren in Adobe InDesign bij het exporteren naar PDF
Klik op ‘File’ ‘Export’ en kies PDF. In het scherm dat verschijnt: ga naar het tabblad ‘Output’ en klik vervolgens op ‘Ink manager’ om de kleuren te controleren.
Kleuren controleren in Adobe Illustrator
Ga naar ‘Window’, en dan naar ‘Separations Preview’.
Zo controleer je de PMS-kleuren in jouw drukklare PDF
Is jouw boek klaar voor de druk? Dan stuur je ons een drukklare PDF. Controleer het document altijd voordat je het opstuurt. Als jouw boek in PMS wordt gedrukt, controleer je de kleurinstellingen van Acrobat Pro op de volgende manier:
1. Klik in het menu op ‘Print production’ en dan op ‘Preflight’.
2. Klik hier op ‘Prepress, colour and transparency’ om de kleuren te bekijken
Wij hopen dat we je met dit artikel alle ins en outs hebben laten zien van het drukken met PMS-kleuren. Heb je nog vragen? Neem gerust contact met ons op. We helpen je graag verder!
Over de auteur
Yordy Spoor is de oprichter van Pumbo.nl. Onder zijn leiding heeft Pumbo.nl zich ontwikkeld tot een belangrijke speler in de zelfpublicatiemarkt, bekend om zijn gebruiksvriendelijkheid en uitgebreide dienstverlening.
Download het gratis e-book
Uw gegevens zijn veilig en worden nooit aan derden verstrekt, ook wij houden niet van spam!
Comments
Complimenten voor de heldere uitleg. Dat lukt lang niet iedereen op deze wijze ;-)
Beste medewerker,
Een zeer uitgebreid informatie, waaruit ik niet kan kiezen. Ik maak een kunstboek met veel foto's. in full color. Wat is daarvoor het beste? Krysia Peka
Foto's zijn altijd CMYK dus daarin hoef je geen keuze te maken.
Je kunt altijd alvast wat bestanden naar ons toesturen dan kunnen we kijken of het allemaal goed gaat.
Het is interessant om meer te leren over PMS drukken. Ik wil voor mijn eigen bedrijf graag drukwerk laten maken in mijn huisstijl. Ik zou het fijn vinden als ik altijd precies dezelfde kleuren krijg, ook als ik later bijvoorbeeld naar een andere drukker over zou stappen. Het is goed om te lezen dat PMS drukken een hoge kleurenechtheid hebben. Ik zal me er nog eens verder in verdiepen, maar dit klinkt als een goede optie.
Reactie toevoegen