Image

Geschreven door Wouter Vink

 

Als je boek klaar is, wil je maar één ding: dat het de aandacht krijgt die het verdient en gekocht wordt. Het liefst niet alleen door familieleden en vrienden. Een groot lezerspubliek bereiken; dát is wat je wilt! De pers kan je daarbij helpen, zowel op lokaal en regionaal niveau als landelijk.

Om je boek bekendheid te geven, moet je dit wel op het juiste moment onder de aandacht brengen bij journalisten en redacties. Een persbericht of -uitnodiging is daarvoor het meest geschikt. Maar hoe schrijf je nu een persbericht en wanneer stuur je nu een persuitnodiging? De basis hiervoor leg je in dit hoofdstuk.

Een persbericht wordt vaak via een bepaalde structuur opgesteld en moet opvallen bij de ontvanger. Dit vergt een aantal vaardigheden. In dit hoofdstuk kom je alles te weten over het selecteren en bereiken van de juiste media en leer je waar je doelgroep zich bevindt, hoe je een persbericht indeelt en hoe je een passende tone of voice vindt.

Ook leer je waar je jouw persbericht gratis kunt plaatsen, wat het beste moment is om een persbericht te versturen en wat er allemaal komt kijken bij het samenstellen van een persmap. Een persmap is een effectief middel om de pers nét dat extra beetje motivatie te geven om aandacht aan jouw boek te besteden.

Kortom: correct en creatief de pers benaderen, dat is wat je in dit hoofdstuk leert. Belangrijke materie, dus we gaan snel aan de slag!

 

Persbericht

Waarom zou je een persbericht sturen?

Het versturen van een persbericht is een goedkope manier om bekend te maken dat je een boek hebt geschreven dat nu te koop is. Het schrijven van een goed persbericht kost je een paar uur (als je geen tekstschrijver inhuurt) maar daarna hoef je er geen geld meer in te investeren. We spreken bij een persbericht dan ook wel van ‘free publicity’.

Voor jou als auteur heeft het schrijven en versturen van een persbericht veel voordelen. Je kunt de pers snel bereiken en als je een goed en nieuwswaardig persbericht schrijft, is de kans op publicatie in een krant, magazine of lokale uitgave groot.

Onthoud wel dat je niet de enige bent die een persbericht naar de betreffende journalist of redactie stuurt. Door de lage kosten en de duidelijke voordelen, maken veel bedrijven en particulieren gebruik van de mogelijkheid om persberichten te versturen. De redactie van een krant of tijdschrift zal dan ook niet alles kunnen plaatsen en maakt een selectie.

 

Image

 

Wat doet een journalist met je persbericht?
Voor jou als verzender is het belangrijk om te weten wat een journalist of redactie met je persbericht doet. Verschillende factoren zijn hierbij van belang: nieuwswaarde, planning en ruimte. De journalist of redactie die het persbericht ontvangt, bepaalt of en hoe het in de krant of een magazine verschijnt of dat er een item op de website wordt geplaatst.

Vergeet niet dat onbelangrijk nieuws direct in de digitale prullenbak verdwijnt. Dit uitgangspunt is meteen lastig, want wat onbelangrijk nieuws is, verschilt per medium. Bedenk dus goed voor welk lezerspubliek jouw nieuws interessant is voordat je een persbericht verspreidt. Dit vergroot de kans op publicatie.

Verwacht niet dat een journalist of redactielid direct contact met je opneemt. Het komt ook voor dat journalisten en redacties persberichten en nieuwsfeiten verzamelen en er op een later tijdstip een artikel over schrijven. Het kan gebeuren dat een verzender van een persbericht weken later wordt gebeld door een journalist of redactie voor een verdere toelichting.

Twijfel? Ons advies: altijd versturen!
Auteurs twijfelen nog weleens of hun boek wel geschikt is voor een persbericht. Die vraag kunnen we snel beantwoorden: ieder boek leent zich voor een persbericht, zowel fictie als non-fictie. Er zijn zoveel media die allemaal dagelijks nieuws brengen, dat de kans groot is dat jouw bericht wordt opgepakt. Bovendien kun je het persbericht zelf op een aantal gratis nieuwswebsites plaatsen. Je creëert dus altijd bereik.

Media selecteren en bereiken

Stel: je hebt je boek net geschreven, het is klaar, het kan gedrukt worden en vervolgens moet je nog een persbericht schrijven. Dat kan best lastig zijn, want je zit nog midden in je verhaal of je hebt je focus alweer op iets anders gericht.

De kunst is om je te verplaatsen in redacties en journalisten. Dit kan al heel goed tijdens het schrijfproces. Je vormt je een goed beeld van waar zij zich mee bezighouden en van wat hun interesses en specialismes zijn.

Volg de geselecteerde media via onder andere Twitter en Facebook en kom met hen in contact. Voeg hun contactgegevens toe aan het Excel-bestand dat je in hoofdstuk 4 hebt gemaakt. Hoe denken zij over bepaalde zaken en hebben zij bijvoorbeeld een redactieplanning of geven ze een themanummer uit dat goed bij je boek aansluit?

Dit onderzoek kun je al snel opstarten. Je zult niet de eerste auteur zijn die op deze manier zelf wordt benaderd door de pers – en dat is precies waar je naar op zoek bent.

 

Image

 

Waar zit je doelgroep?
Een item in de Telegraaf of NRC; dat is wat we graag willen bereiken met een persbericht. Landelijke bekendheid is mooi, maar soms niet het meest effectief voor auteurs die zelf hun boek uitgeven. Vaak scoren lokaal en regionaal eerst beter qua pers en verkopen. Daarna kan een opstap worden gemaakt naar de landelijke pers. Zij hebben misschien al van je boek gehoord en jij kunt informatie delen over het succes van het boek.

Voor fictieboeken kan een persbericht ook goed worden gecombineerd met een persuitnodiging, boekpresentatie of signeersessie bij een lokale boekhandel. Als je goed oplet, zie je dat veel auteurs dit doen. Vaak wordt tijdens zo’n evenement een flink aantal boeken verkocht.

Over de titel, lead en tussenkopjes en die vervelende laatste alinea

De titel, lead en tussenkopjes zijn dus heel belangrijk, maar vergeet ook de laatste alinea niet. Maar daarover later meer. We willen graag eerst de titel, lead en tussenkopjes met je doornemen.

Titel

Dat een titel duidelijk moet zijn, spreekt voor zich. Maar dat een titel kort geschreven moet zijn, ook voor de vindbaarheid in Google, is auteurs vaak onbekend. Google kent namelijk zelf ook een zogenaamde ‘title tag’ en die mag maximaal maar uit zo’n 55 karakters bestaan. Daarna worden er puntjes getoond in de zoekresultaten.

Een duidelijke titel is dus meer dan in één regel je boek omschrijven. Ook heeft de titel van een persbericht direct een link met de vindbaarheid van je boek in Google.

Lead

In de lead geef je antwoord op de vragen ‘Wie’, ‘Wat’, ‘Waar’, ‘Waarom’, ‘Wanneer’ en ‘Hoe’. Daar mag, als het onderwerp van het boek het toelaat, een persoonlijke quote bij. Maak de lead zo compleet dat alleen het plaatsen van de eerste alinea zou kunnen volstaan; je moet je persbericht oprolbaar maken. Vergeet dus ook niet om de eerste alinea af te sluiten door te vermelden waar je boek besteld kan worden.

Tussenkopjes

De tussenkopjes leiden de lezers door het persbericht. Zorg dat deze overeenkomen met de inhoud. Ook hier komt Google om de hoek kijken: een relevante zoekterm opnemen in een tussenkop werkt namelijk ook goed voor de vindbaarheid van je persbericht in Google.

Creatief de ruimte van een tussenkop benutten kan ook: wat te denken van het opnemen van een korte quote? Een quote duidelijk neerzetten kan in een persbericht heel verfrissend werken. Geen promotietekst, maar inhoud. Boei je lezer, deze is benieuwd naar wat de ‘spreker’ te vertellen heeft. Nog een pluspunt van een quote: de tekst staat tussen aanhalings- en sluittekens, dat valt extra op! Het is in ieder geval het proberen waard.

 

Image

 

Laatste alinea

Je weet inmiddels dat je het belangrijkste nieuws bovenaan je persbericht moet plaatsen. De tweede en derde alinea zijn meer beschouwend. De tweede alinea biedt vaak ruimte voor quotes van de auteur. Maar die laatste, derde alinea, wat moet daar dan nog in?

Laten we vooropstellen dat de derde alinea goed is in te zetten bij non-fictieboeken. Geef je een boek uit dat een specifiek onderwerp of thema behandelt, dan kun je deze derde alinea goed gebruiken voor aanvullende achtergrondinformatie. Recente uitkomsten van een onderzoek of misschien wel eigen onderzoek kunnen hier prima worden gepresenteerd.

Denk erom dat het relevant moet zijn. Houd in je achterhoofd dat je de journalist helpt met relevante achtergrondinformatie, waardoor de kans op het plaatsen van je persbericht wordt vergroot. Vaak kost het verkrijgen van deze informatie je weinig tijd; je zit – door het schrijven en uitgeven van je boek – al midden in de materie en misschien heb je tijdens het schrijfproces al de nodige relevante uitkomsten verzameld. Help de journalist en redactie met een stukje research, dan is de derde alinea zeker een waardevolle toevoeging aan je persbericht.

Tone of voice

Weet je al welke schrijfstijl je in je persbericht gaat gebruiken? De tone of voice van je persbericht is belangrijk, want van een droog geschreven opsomming van feiten en nieuws wordt een journalist of redactie niet echt blij.

Denk dus goed na over de schrijfstijl die je gaat toepassen en laat deze zoveel mogelijk aansluiten bij je boek of bij de journalisten en redacties waar je het persbericht naartoe stuurt. Gebruik geen verkooptaal; journalisten houden niet van promotieteksten. Ze willen zich een objectief beeld vormen van wat jij en je boek te bieden hebben. Termen als fantastisch, bijzonder, uniek, super, innovatief et cetera horen niet thuis in een persbericht. De journalist of het redactielid beoordeelt zelf wel of het nieuws uniek of bijzonder is.

Gebruik zoveel mogelijk de actieve vorm en schrijf in de tegenwoordige tijd. Een tekst die veel passieve zinnen bevat, komt afstandelijk over. Door het gebruik van veel passieve zinnen wordt een tekst minder levend, minder actief. Actief geschreven zinnen lezen prettiger en zijn vaak korter en duidelijker.

Vergelijk de volgende zinnen:
 

• Volgende maand wordt er begonnen met het schrijfproces. → passief
• Volgende maand start het schrijfproces. → actief
• Het persbericht werd door de journalist goedgekeurd voor plaatsing. → passief
• De journalist keurde het persbericht goed voor plaatsing. → actief

De tweede zin staat in de actieve vorm. Bij het laatste voorbeeld doet het onderwerp van de zin ‘de journalist’ iets met het lijdend voorwerp ‘het persbericht’. De eerste zin staat in de passieve vorm. Het lijdend voorwerp is onderwerp. De handelende persoon staat in het zinsdeel met ‘door’.

Passieve of lijdende zinnen bevatten een combinatie van het werkwoord ‘worden’ of ‘zijn’ en een voltooid deelwoord. Je kunt de passieve vorm vermijden door het kiezen van een ander werkwoord.

Timing

Als je persbericht klaar is, hoef je dit niet per se meteen te versturen. Plan een datum voor de lancering van je boek en maak dit ook bekend via je socialmediakanalen en een eventuele nieuwsbrief. Informeer je volgers en geef subtiel aan wanneer en waar je boek is te verkrijgen.

Verstuur het persbericht op een datum en tijdstip waarop je goed bereikbaar bent; niet alleen op de verzenddatum zelf, maar ook op de dagen erna. Soms verzamelen journalisten en redacties persberichten over een specifiek thema, dus het kan zomaar gebeuren dat je een paar weken na het verzenden van je persbericht wordt gebeld.

Organiseer je een boekpresentatie en nodig je daarbij de pers uit, stuur dan drie weken van tevoren een verkorte persuitnodiging. Deze persuitnodiging bevat de eerste alinea van je persbericht, plus alle informatie over je boeklancering. Denk hierbij aan datum, tijdstip, locatie, parkeergelegenheid en programma. Vraag naar een bevestiging van de komst van de journalist. Stuur de lokale pers die niet is gekomen achteraf het persbericht toe, inclusief goede foto’s van de officiële boeklancering.

 

Image

 

Op welke dagen kun je je persbericht het best versturen? Daar is best veel onderzoek naar gedaan, maar hét moment om te verzenden is er niet.

De maandag wordt wel genoemd als de dag waarop journalisten en redacties het weekendnieuws verwerken en vrijdag is vaak de dag voor de weekendeditie. Dit geldt met name voor kranten. Vakbladen, magazines en online redacties kennen dit ritme minder.

Over het algemeen wordt gesteld dat dinsdag, woensdag en donderdag de beste dagen zijn om een persbericht te versturen. Houd altijd rekening met feestdagen en grote evenementen. Ook als er vlak voor je boeklancering groot nieuws is, kun je je persbericht misschien beter iets later versturen.

Tip: Je kunt ook enkele journalisten of redacties vooraf telefonisch benaderen. Zoek contact en vraag wat er speelt. Heb je een goed contact bij een toonaangevende krant of website of een bekend blad, dan kun je overwegen om dit medium de primeur te gunnen.

 

Plaatsing

Lokaal en regionaal

We gaven eerder in dit hoofdstuk al aan dat de focus op lokale en regionale media vaak goed werkt. De opstap naar landelijk volgt kort daarna. Alleen als je echt groot nieuws hebt, is het een goed idee om te proberen om je persbericht bijvoorbeeld bij het ANP binnen te krijgen.

De praktijk wijst uit dat auteurs die een persbericht versturen vaak bij lokale en regionale media uitkomen. Vergeet niet om het lokale weekblad aan te schrijven. De impact van zo’n wekelijks blad is groot: ze worden veelal goed gelezen, worden huis-aan-huis bezorgd en hebben een groot bereik binnen de regio. En daar ben jij juist naar op zoek. Nog een voordeel is het beperkte budget wat deze weekbladen hebben. Ze zijn continu op zoek naar gratis nieuws.

Zorg ervoor dat de e-mailadressen waar je het persbericht aan verstuurt altijd in het BCC-veld staan. Zo ziet de ontvanger niet een hele waslijst aan adressen.

Verstuur je persbericht als ‘plain text’. Het komt steeds vaker voor dat journalisten en redactieleden hun e-mail lezen via de smartphone. Alle tijd die jij investeert in het opmaken van de e-mail, kun je beter gebruiken om het persbericht inhoudelijk te verbeteren.

Medialijst

Maak van tevoren een lijst met de adressen van media waar je het persbericht heen wilt sturen. Deze adressen zijn soms te koop, maar zijn ook gratis via internet te vinden. De Medialijsten van Joris Lange zijn daarbij een goede basis. Let wel op dat gegevens uit met name gratis lijsten verouderd kunnen zijn.

Een ander handig hulpmiddel bij het vinden van media is het Handboek Nederlandse Pers. Daarin staan contactgegevens van 7.000 Nederlandse en in Nederland verspreide buitenlandse publieks- en vakmedia en van 9.000 journalisten en redacteuren. Een tip is wel om de colofons op websites goed te bekijken. Vaak geeft het colofon nog richtlijnen voor het versturen van een persbericht en wordt een redactie gespecificeerd.

Eigen website

Plaats je persbericht op je eigen website. Het is handig om je persbericht – nadat je het hebt verzonden – ook op je eigen website te plaatsen. Journalisten en redactieleden kunnen namelijk ook in een later stadium op je website terechtkomen. Heb je een paar publicaties, plaats deze dan ook op je website. Potentiële lezers kunnen misschien overgehaald worden tot een aankoop als zij deze publicaties zien.

“Heeft u mijn persbericht ontvangen? En gaat u er iets mee doen?”

We sluiten dit gedeelte af met misschien wel de belangrijkste tip: bel niet na over je persbericht. Nabellen helpt niet bij het onderhouden van je relatie met de journalist of redactie. Als iedereen die een persbericht verstuurt zou gaan nabellen, komen de journalisten en redactieleden niet meer aan hun werk toe.

Zoals we al eerder in dit hoofdstuk hebben aangegeven, kun je veel beter vooraf contact met hen zoeken. Ga je toch nabellen, zet dan in op de toegevoegde waarde die je kunt leveren. Denk bijvoorbeeld aan een aantal tips, een gezond recept of een belangrijke uitkomst.

 

Persmap

Zoals je je waarschijnlijk wel kunt voorstellen, hebben de meeste mensen die in de mediabranche werken een behoorlijk druk bestaan. Redactievergaderingen en researchsessies zijn aan de orde van de dag, om over deadlines nog maar te zwijgen. Bovendien kun je ervan uitgaan dat journalisten en redacteurs dagelijks e-mails ontvangen over de verschijning van boeken, films en wat al niet meer.

Aan jou de taak dus, om je boek eruit te laten springen en om het journalisten en redacteurs zo makkelijk mogelijk te maken om hier aandacht aan te besteden. Des te groter is de kans dat zij je boek zullen behandelen op hun website of in hun krant, televisieprogramma of tijdschrift.

Een persmap zou weleens één van de meest effectieve middelen kunnen zijn om dit klaar te spelen. Dit is niets meer en niets minder dan een dossier met alle informatie die mogelijk interessant is voor de pers. Je kunt dit dossier als ZIP-bestand beschikbaar stellen op je website, je kunt het je contacten samen met het persbericht toesturen als PDF-bestand of je kunt een aparte pagina aanmaken op je website waarop je dezelfde informatie plaatst.

 

Image

 

Kort samengevat is een persmap bedoeld om journalisten en redacteurs over te halen om jouw boek op welke manier dan ook te behandelen, door alle informatie die zij nodig zouden kunnen hebben in één keer aan hen aan te bieden.

Een persmap is trouwens niet alleen bestemd voor de pers en moet beschikbaar zijn voor iedereen die interesse heeft in je boek. Je kunt hierbij denken aan mensen uit je eigen netwerk, maar bijvoorbeeld ook aan boekhandels en bibliotheken. Een persmap is namelijk heel geschikt om hen kennis te laten maken met je boek. Misschien haal je hen hiermee zelfs over om je boek in te kopen.

De ideale persmap is beknopt en overzichtelijk en bevat een aantal vaste onderdelen, maar verder ben je vrij om hier je eigen invulling aan te geven. Gebruik je creativiteit, ook als het op de vormgeving aankomt. Het is namelijk heel belangrijk dat je persmap professionaliteit uitstraalt en zo is vormgegeven dat de interesse van de lezer wordt gewekt.

Je kunt hieronder een voorbeeld van een (fictieve) persmap downloaden, die we nu zullen gebruiken om de vaste én mogelijke onderdelen van een persmap met je door te nemen.

Voorblad

 

Image

Het voorblad van de persmap van ‘Thailand voor beginners’

 

Alleen als je ervoor kiest om je persmap in de vorm van een PDF-bestand te verspreiden, heb je een voorblad nodig. Een voorblad voegt namelijk niets toe als je je persmap opdeelt in losse bestanden en deze als ZIP-bestand beschikbaar stelt op je website en is ook niet nodig als je een afzonderlijke pagina van je website inricht met informatie voor de pers.

Het voorblad functioneert eigenlijk als formaliteit en zorgt ervoor dat de lezer niet meteen wordt overspoeld met feitelijke informatie over je boek. Let wel: het voorblad is vergelijkbaar met de cover van een boek en kan voor de lezer de doorslag geven om je persmap wel of niet te bekijken. Deze pagina moet er daarom aantrekkelijk en verzorgd uitzien, zodat de lezer niet direct afhaakt.

Ga voor een aansprekende, maar rustige achtergrond, die je als het even kan ook voor de rest van de pagina’s van het PDF-bestand gebruikt. Je zou hier bijvoorbeeld een iets transparantere versie van de afbeelding die op de cover van je boek staat voor kunnen gebruiken, of een andere toepasselijke afbeelding die in je boek voorkomt. De transparantie van een afbeelding is heel eenvoudig aan te passen met behulp van programma’s als Microsoft Word en Adobe Photoshop.

De informatie die op het voorblad staat, kan redelijk beknopt blijven. Zolang de titel van het boek en de naam van de auteur maar duidelijk leesbaar zijn, zit je goed. Je kunt er ook voor kiezen om bepaalde contactgegevens, zoals je e-mailadres en telefoonnummer, op het voorblad te vermelden, zodat het duidelijk is hoe mensen contact met je kunnen opnemen.

Samenvatting, specificaties en cover

 

Image

De pagina met informatie over het boek

 

Een essentieel onderdeel van de persmap is de samenvatting van je boek. Je kunt de flaptekst van je boek hiervoor gebruiken, maar bijvoorbeeld ook een tekst die je hebt geschreven met de doelgroep van je persmap in het achterhoofd.

Het is in ieder geval belangrijk om kort aan te stippen waar je boek over gaat, door alvast een tipje van de sluier op te lichten. Geef alleen niet alles weg, zodat de lezer van je persmap nieuwsgierig wordt en meer over je boek te weten wil komen. Dan zit er voor hem of haar namelijk maar één ding op: je boek kopen!

Voeg ook een overzicht van de specificaties van je boek aan je persmap toe, zodat het voor degenen die geïnteresseerd zijn meteen duidelijk is waar zij aan toe zijn. Je kunt bijvoorbeeld aangeven wat het formaat van je boek is, hoeveel pagina’s het heeft en in welke vorm het wordt uitgegeven.

Het aantal pagina’s wordt meestal aangeduid met de term ‘omvang’ en je kunt het woord ‘uitvoering’ gebruiken om aan te geven of je boek een paperback of een hardcover is. Verder kun je de prijs en de maand van verschijning noemen en natuurlijk de NUR-code en het ISBN.

Heeft je boek bepaalde kenmerken waarmee het zich van andere boeken in zijn genre onderscheidt, zoals een leeslint, een stofomslag of een binnenwerk dat bomvol illustraties staat? Noem deze kenmerken dan zeker op, want deze zouden je doelgroep er zomaar van kunnen overtuigen dat je boek de moeite waard is om aan te schaffen, te behandelen of in te kopen.

Wanneer je je persmap als PDF-bestand verspreidt of als downloadbaar ZIP-bestand op je website plaatst, kun je de specificaties op dezelfde pagina of in hetzelfde document neerzetten als de samenvatting.

Het komt vast niet als een verrassing dat er in je persmap ook minimaal één afbeelding van de cover van je boek moet staan. Als je een PDF- of ZIP-bestand gebruikt, kan deze op dezelfde pagina of in hetzelfde document als de samenvatting en de specificaties komen te staan.

Wanneer je een pagina van je website inricht met informatie voor de pers, is het slim om verschillende versies van je cover aan te bieden als downloads. Stel in ieder geval één hoge resolutie afbeelding van 300 dpi beschikbaar die geschikt is voor drukwerk en één lage resolutie afbeelding van 72 dpi die geschikt is voor gebruik op het internet.

Gebruik je een PDF- of ZIP-bestand voor je persmap in plaats van een aparte pagina op je website? Voeg de afbeeldingen van de cover van je boek dan als losse bestanden toe aan het ZIP-bestand of aan de e-mail waarmee je het PDF-bestand naar je contacten verstuurt. Je kunt eventueel ook een afbeelding van het achterplat van je boek of een 3D-afbeelding van je cover aanbieden, zoals wij dat ook in de persmap van het boek ‘Thailand voor beginners’ hebben gedaan.

Auteursbiografie- en foto

 

Image

De pagina met informatie over de auteur

 

Een ander onderdeel dat niet mag ontbreken, is een auteursbiografie met een bijpassende foto. Het is aan jou om te bepalen wat je in deze biografie kwijt wilt. Daar bestaan geen vaste regels voor. Je kunt zelf beslissen welke informatie je met de buitenwereld deelt en hoeveel je van je achtergrond en privésituatie prijsgeeft.

Dit is natuurlijk ook afhankelijk van het onderwerp van je boek. Als je een non-fictieboek hebt geschreven over maatschappelijk verantwoord ondernemen, is het minder logisch om je complete levensverhaal te vertellen dan wanneer je bijvoorbeeld een historische roman hebt geschreven.

Het onderwerp van je boek is ook bepalend voor het perspectief van waaruit de biografie wordt geschreven. Wil je autoriteit uitstralen, dan is het verstandig om de biografie vanuit het hij/zij-perspectief te schrijven. Als dit voor jou niet belangrijk is, kun je beter voor een persoonlijke insteek kiezen door gebruik te maken van de ik-vorm.

Probeer in ieder geval om zoveel mogelijk van je persoonlijkheid in de tekst door te laten schemeren. Wees jezelf en ga bijvoorbeeld niet geforceerd grappig lopen doen als je in het echte leven ook niet de leukste thuis bent.

Het zou mooi zijn als het publiek na het lezen van je biografie beseft dat jij ook maar gewoon een mens bent met je eigen nukken en eigenaardigheden en dat je niet meer alleen als de auteur van je boek wordt gezien.

Dit betekent niet dat je een vrijbrief hebt om al je hersenspinsels met het publiek te delen. Originaliteit is goed, maar overdrijf het niet en zorg ervoor dat je biografie inhoudelijk relevant is. Vertel bijvoorbeeld waarom jij de uitgelezen persoon bent om het publiek meer over het onderwerp van je boek te leren of wat jou heeft doen besluiten om je boek te schrijven. Heb je meerdere boeken uitgebracht? Vergeet dan niet om deze te benoemen.

Wil je het helemaal professioneel aanpakken, schrijf dan twee biografieën: één korte – waarin je alleen de belangrijkste informatie opneemt – en één lange met meer diepgang. Hierdoor kan de lezer de biografie kiezen die voor het doel waar hij of zij deze voor wil gebruiken het meest relevant is.

Als je het liever bij één langere biografie houdt, is het slim om ervoor te zorgen dat de tekst oprolbaar is. Dit wil zeggen dat de belangrijkste informatie in de eerste alinea’s staat, zodat de overige alinea’s weggelaten kunnen worden als daar geen ruimte voor is.

Als je van plan bent om meerdere boeken te schrijven, is een oprolbare tekst sowieso aan te raden. Dan kun je je boek in de laatste alinea van je biografie ter sprake brengen, zodat je alleen deze alinea hoeft aan te passen wanneer er een nieuw boek verschijnt.

Is dit niet je ambitie en verwacht je geen andere boeken uit te geven, dan is het een goed idee om het in je biografie vooral te hebben over je huidige boek en om het verband tussen jezelf en het onderwerp van je boek te benadrukken.

 

Image

 

Zoals de persmap van het boek ‘Thailand voor beginners’ laat zien, staat er niet in elke persmap een auteursfoto. Het is wel aan te raden om deze toe te voegen en dat heeft verschillende redenen.

Om te beginnen zorgt een auteursfoto ervoor dat de lezer een beeld heeft van de persoon achter het boek. Deze foto geeft jou als auteur letterlijk en figuurlijk een gezicht en daarom is het heel belangrijk dat je persoonlijkheid hierin naar voren komt.

Het is daarom verstandig om je auteursfoto door een professionele fotograaf te laten maken. Hij of zij heeft niet alleen de benodigde apparatuur en kennis om ervoor te zorgen dat je goed tot je recht komt, maar kan de foto waarschijnlijk ook in de gewenste kwaliteit afleveren.

Als je één keer een professionele foto laat maken, heb je daar jarenlang plezier van. Dat is maar goed ook, want een ander belangrijk voordeel van een auteursfoto is dat deze zorgt voor herkenbaarheid. Als de fans van je boek je foto herkennen op het achterplat van je nieuwe boek of tegenkomen in een ander medium, zullen zij dit waarschijnlijk willen bekijken. Daarom is het verstandig om zo min mogelijk van auteursfoto te veranderen.

Als je slim bent, plaats je verschillende varianten van je auteursfoto op je website, in het ZIP-bestand of in de e-mail die je gebruikt om het PDF-bestand te verspreiden. Zorg voor drie tot vijf foto’s in hoge én in lage resolutie, die je zowel in kleur als in zwart-wit aanbiedt. Zo kunnen journalisten en redacteurs de foto kiezen die het best bij hun medium past.

Relevantie

Voeg een tekst toe over de relevantie van je boekIets wat niet essentieel is, maar wat wel kan helpen bij het genereren van media-aandacht, is een tekst over de relevantie van je boek. Deze tekst hoeft niet per se over de maatschappelijke relevantie van je boek te gaan en kan bijvoorbeeld ook gebruikt worden om duidelijk te maken voor welke doelgroep je boek bestemd is of wat je boek anders maakt dan andere boeken in zijn genre.

Je kunt deze tekst dus zowel in je persmap opnemen wanneer je een fictieboek hebt geschreven als wanneer je een non-fictieboek hebt geschreven, al is dit bij non-fictieboeken gebruikelijker. Probeer de pers ervan te overtuigen dat jouw boek het verdient om in de publieke belangstelling te staan en onderbouw dat met verschillende argumenten.

Laat ook zien dat je hebt nagedacht over de toegevoegde waarde van je boek en illustreer dit met een paar voorbeelden. Zoals je ziet, staat er in de persmap van het boek ‘Thailand voor beginners’ geen tekst over de toegevoegde waarde van het boek, omdat de relevantie al in de samenvatting en in de auteursbiografie wordt besproken.

Frequently Asked Questions

Zoals je inmiddels weet, zijn journalisten en redacteurs meestal drukbezet. Geen wonder dus, dat zij gevoelig zijn voor alles wat hen tijd bespaart en werk uit handen neemt. Door een aantal ‘Frequently Asked Questions’ voor hen te verzamelen én te beantwoorden die zij in hun medium kunnen gebruiken als interviewvragen, doe je hen een groot plezier en vergroot je de kans dat zij aandacht aan je boek zullen besteden.

Hoeveel vragen je in je persmap opneemt is aan jou, maar zorg er in ieder geval voor dat de meest gestelde vragen worden beantwoord. Je kunt er vergif op innemen dat de gemiddelde interviewer staat te trappelen om erachter te komen wat je heeft geïnspireerd tot het schrijven van je boek, waar je interesse voor het onderwerp van je boek vandaan komt en wat je toekomstplannen zijn.

Maak van de gelegenheid gebruik om de informatie die je in ieder geval met je doelgroep wilt delen openbaar te maken en laat jezelf van je beste kant zien. Een betere kans om de pers woorden in de mond te leggen, krijg je waarschijnlijk niet meer!

 

Image

De pagina’s met veelgestelde vragen

 

Preview

Eén van de belangrijkste doelen van een persmap is het opwekken van nieuwsgierigheid bij de lezer, zodat hij of zij actie onderneemt. Het toevoegen van een aantal pagina’s aan je persmap waarin je de lezer een voorproefje van je boek geeft, kan hierbij helpen.

Met behulp van deze pagina’s moet je de lezer ervan zien te overtuigen dat jouw boek de moeite waard is, of dat nu is vanwege de meeslepende schrijfstijl, de bijzondere vormgeving of de originele invalshoek. Het is dus heel belangrijk dat de sterke punten van je boek hierin duidelijk naar voren komen en daar kun je op verschillende manieren voor zorgen.

Heb je een roman geschreven? Neem het eerste hoofdstuk van je boek dan op in je persmap of kies voor een spannend fragment waardoor de lezer op het puntje van zijn of haar stoel komt te zitten. Bij een non-fictieboek met een opvallende vormgeving kun je een aantal spreads in je persmap opnemen en bij een non-fictieboek over een specialistisch onderwerp kies je voor het hoofdstuk met de meest opzienbarende informatie. Mogelijkheden genoeg dus!

 

Image

De pagina met lezersrecensies

 

Recensies en prijzen

Een onafhankelijk oordeel over je boek dat ook nog eens positief is, zegt meer over de kwaliteit van je boek dan een tekst die je zelf hebt geschreven. Daarom is het een goed idee om recensies van je boek in je persmap op te nemen, als je die hebt. Dit wekt vertrouwen bij de lezer en komt de geloofwaardigheid van je persmap ten goede.

Wanneer er recensies over je boek in gezaghebbende media zijn verschenen, is het natuurlijk helemaal de moeite waard om deze deels of in hun geheel in je persmap op te nemen, maar als je alleen gebruikersrecensies van websites als Bol.com hebt, is dat ook geen probleem en kun je die gebruiken.

Natuurlijk komt een recensie van een bekende bron betrouwbaarder over, maar het is nog altijd beter om een gebruikersrecensie te plaatsen dan om geen recensie te plaatsen. Vraag dan wel eerst om toestemming of maak de naam van de gebruiker niet bekend.

Als je boek of een eerder werk van jouw hand is onderscheiden met een prijs, is het zeker aan te raden om dit te vermelden. Ook dit zegt namelijk iets over de kwaliteit van je boek en over het niveau van je schrijfwerk.

Contactgegevens

 

Image

De pagina met contactgegevens

 

Een voor de hand liggend, maar daarom niet minder belangrijk onderdeel van de persmap is een pagina of document met contactgegevens. Het komt regelmatig voor dat de pers hier als eerst naar op zoek gaat en daarom is het belangrijk dat deze informatie makkelijk te vinden is.

Als je een PDF-bestand gebruikt, kun je deze informatie daarom het best op de laatste pagina plaatsen. Geef de lezer in ieder geval een e-mailadres en een telefoonnummer om contact met je op te nemen en geef aan of het mogelijk is om een recensie-exemplaar aan te vragen en hoe dit werkt.

Adresgegevens zijn praktisch, maar meestal niet nodig. Voeg als dat mogelijk is wel links naar je website en socialmediakanalen toe. Als je een boektrailer hebt gemaakt of hebt laten maken, kun je een link naar deze video op de pagina of in het document met contactgegevens neerzetten.

Vergeet ten slotte niet om een persbericht aan je persmap toe te voegen. Bij een PDF-bestand is het bijna onmogelijk om dit te vergeten, omdat het PDF-bestand als het goed is als bijlage van het persbericht naar je contacten wordt verstuurd. Denk ook even aan het persbericht als je je persmap als ZIP-bestand aanbiedt of als je een aparte pagina met persinformatie op je website hebt staan.

 

Zoals bij ieder hoofdstuk kun je hieronder vragen stellen. Geen vraag is ons te gek en we reageren snel. Wil je het liever privé houden, dan bieden we alle denkbare contactmogelijkheden aan.