Hieronder vind je de transcriptie van het interview, voor als je de voorkeur geeft aan lezen.

“Ik ben Rudy Gort en ik heb een boek geschreven over Lean en dat vertaald naar projecten.”

Wat was voor jou de drijfveer om dit boek te schrijven, Rudy?

“De drijfveer is dat ik in mijn werkzame tijd presentaties gaf. Ik werkte bij Heembouw, dat is een bouwbedrijf dat al langere tijd met Lean werkte, en ik kwam op hogescholen en bij andere organisaties presentaties geven. Wat mij opviel, is dat Lean over het algemeen slecht vertaald werd – dat is één kant daarvan – en dat Lean ook slecht werd uitgelegd. Ik had heel veel boeken gelezen vanaf mijn MBA en de vertaling daarvan was heel beperkt, heel oppervlakkig. Dat is de reden waardoor ik dacht: dat moet ook anders kunnen. Je kunt je eraan ergeren of je kunt er iets aan doen. Ik ben er een boek over gaan schrijven.”

Kun je heel beknopt uitleggen wat Lean eigenlijk is? Ik weet dat je een niet-beknopt boek hebt geschreven daarover.

“Dat valt dus tegen. Mensen zeggen: dat boek is niet beknopt. Maar als je kijkt hoeveel meter boekenkast erin zit en ik gedestilleerd heb en teruggebracht naar het boek… Dat is weleens een beetje de grap: “Je boek is niet erg Lean.” Voor mijn doen is het dus wel erg Lean. Het wordt ook weleens als filosofie omschreven, maar dat vind ik vaak te oppervlakkig. Ik zou het een denk- en werkwijze noemen. Het is een bepaalde manier van denken en doen. Waar het op neerkomt, is dat de focus vooral op waarde zit, respect voor mensen en continu verbeteren. Het is een naam die gedestilleerd is uit wat men in de jaren tachtig bij Toyota zag. Een compleet andere werkwijze. Dat kwam voort uit een benchmark die men gedaan heeft. Een grote internationale benchmark waarbij Toyota er veel beter uitkwam dan andere bedrijven. Toen is men gaan onderzoeken: wat is dat dan? Wat doen zij dan anders dan anderen? Het was niet tien procent beter, het was wel tien keer beter. Van daaruit heeft men de naam Lean gedestilleerd. Toyota zelf noemt het geen Lean, die noemt het de ‘Toyota way’ of ‘onze manier van werken’ en dat is het ook. Het is hun manier van werken en daar zitten wel heel veel principes achter. Die principes, vooral het waarom, moet je leren begrijpen. Dat komt hoofdzakelijk neer voor Toyota, als je het heel kort zegt, op respect voor mensen en continu verbeteren. Dat zijn twee pijlers van hen. Dat wordt bij de meeste mensen al verkeerd begrepen, want die denken: dat gaat alleen maar over verspillingen elimineren. Dat is wat ze leren in workshops, trainingen, dat soort zaken. Waarde creëren, verspillingen elimineren. Stickertjes plakken.”

Wat is voor jou de essentie van schrijven?

“Wat is voor mij de essentie van schrijven? Dat is dat je wat in je hoofd zit en de kennis die je hebt structureert. Dat was voor mij ook een kapstok, ik was daar al mee bezig: in ordners allerlei informatie plaatsen, gestructureerd. In mijn verhaal en in de lezingen die ik gaf, zocht ik ook een model om allerlei informatie die ik had op een gestructureerde manier te vertellen. Uiteindelijk vond ik het boek wel een plek om dat in vast te leggen. Dat is ook een beetje een ei dat je kwijt wilt, iets wat in je zit. Dat je denkt: ik heb zo veel kennis en ervaring, hoe ga ik dat mensen vertellen? Dan kun je heel veel lezingen geven, maar dan bereik je een beperkt publiek. Maar je kunt dat juist ook vast gaan leggen in een boek. Dan hoef je er zelf niet continu bij te zijn en kunnen mensen het gewoon in hun eigen tijd lezen.”

Wat kan het schrijverschap moeilijk maken?

“Wat kan het moeilijk maken? Ik vond het moeilijk om niet te weten wanneer het af zou zijn. Ik was heel veel informatie aan het verzamelen. Ik had heel veel boeken gelezen en die was ik aan het destilleren. Ik was cases aan het destilleren, interviews… Dat verzamel je en dat categoriseer je. Wanneer is er een eerste versie die ik anderen kan laten lezen? Dat heeft vrij lang geduurd. Langer dan ik eigenlijk gewild had of voorspeld had. Dat vond ik zelf een hele moeilijke.”

Hoelang heb je erover gedaan?

“Ik ben ruim twee jaar fulltime aan het schrijven geweest – samen wel met grafisch ontwerp en alles daarbij – voordat hij uit was.”

Een eigen boek uitgeven, hoe heb je dat beleefd?

“Het bijzondere is dat ik niet echt het gevoel had in het begin van: ik ga een eigen boek uitgeven. Ik had wel vrij snel de keuze gemaakt, ook omdat ik mijn baan had opgezegd en omdat ik echt fulltime ging schrijven, om het zelf te gaan uitgeven. Dan kan ik tenminste weer wat inkomsten terughalen daaruit en dan houd ik ook alle controle. Het begon pas te leven toen het richting een redacteur ging, dat je die uitkiest. Ik had Eveline Broekhuizen, die bij Pumbo op de website stond. Dan stuur je je manuscript en je stuurt het naar de andere proeflezers en dan gaan dingen lopen, want dan moet je dingen gaan regelen. Dan pas begint het echt te leven.”

Wanneer ben je begonnen met de promotie van je boek, eigenlijk? Op welk moment?

“Met de echte promotie ben ik begonnen… vrij laat. Ik denk een paar maanden voor het eind, dat ik de boekpresentatie ging regelen, dat ik wist wanneer mijn boek gedrukt zou zijn. Toen heb ik een datum geprikt en dan plan je vooruit, dan moet je wel beginnen mensen uit te nodigen en dan begint dat alles. Dat zet je op LinkedIn. Dat was denk ik een drie maanden voor de uitgave van mijn boek. Dat was eind mei, dus… Maar daarvoor ben je eigenlijk al bezig met mensen het vertellen, van je idee vertellen. Dat ook wel op LinkedIn of op Twitter zetten of op Facebook. Dus je praat erover, zonder dat je echt je boek aan het promoten bent. Dus men weet dat het eraan komt. Ik ben ook voorzitter van een stichting, het Lean Construction Netwerk Nederland. Dan kom ik in contact met echt mijn doelgroep ook en met heel veel onderwijsinstellingen, hogescholen en universiteiten. Dus daar praat je er ook over, dus de interesse is er dan al. Promotie richting bladen is pas gekomen nadat het boek ook echt uit was en dat we een persbericht hebben geschreven – dus vlak voordat hij uitkwam een persbericht de deur uit – dat de boekpresentatie er was… Van daaruit ook die bladen nabellen, vakbladen op dat lijstje weer nabellen, want dan krijg je gratis artikelen. Want meestal willen ze wel dat je een artikel instuurt en daaraan iets gekoppeld als een prijsvraag, je boek weggeven, dat soort dingen. Dus toen begon die promotie te lopen, ja.”

Had je ook echt een uitgekiende PR-strategie?

“Een PR-strategie heb ik niet in het begin gemaakt, nee. Nee, dat is dus heel natuurlijk ontstaan van acties. Wel over gesproken met mijn redacteur – als toch voor mij een ervaringsdeskundige, bij een uitgever had ze gewerkt – van: nou, hoe werkt dat? Vooral wel op persberichten gezeten, heel veel online media waar ik al zat en mijn netwerk bestookt, in die zin. Maar geen uitgeschreven PR-strategie.”

Welke promotiemiddelen heb je eigenlijk ingezet en wat zijn je ervaringen daarmee?

“Promotiemiddelen die ik heb gebruikt is… een boekpresentatie regelen. Ik heb echt een boot afgehuurd, tachtig man uitgenodigd van mijn netwerk, mensen die ook ertoe doen voor het boek. Dat is een belangrijke stap. Daarna ook een persbericht, of die ging tegelijkertijd eruit. LinkedIn gebruiken, dus veel online media, social media, Facebook… Alhoewel, dat werkt voor mij wat minder. Het is toch meer een managementboek, dus LinkedIn werkt wel heel goed. En Twitter. Voor mij is het ook meer een ‘en, en, en’-strategie dan een ‘of, of, of’. Je moet eigenlijk alles gebruiken, want iedereen die kijkt wel naar een ander kanaal of gebruikt de media anders. Dus daar moet je ook wel rekening mee houden.”

Wat adviseer jij auteurs eigenlijk op het gebied van schrijven en promotie?

“Nou, ik heb zelf, zoals ik zonet ook zei, geen echte PR-strategie gehad. Dat zou ik wel iets eerder insteken, om daar wel wat meer over na te denken, wat voor bladen je gaat benaderen. Nu was het een beetje met een schot hagel, dus dat kan iets gerichter. Ik zou ook wel een professioneel iemand daarvoor regelen, dus vragen hoe die dat doet. Kost misschien een paar centen, maar dat geeft ook wel weer rust. Dan kun je je concentreren op hetgeen waar je zelf goed in bent. Misschien blogs schrijven, artikelen schrijven… dat moet je toch meer zelf doen. Daar zet je dan wel weer andere mensen voor in om dat te corrigeren, maar… Zorg dat je de juiste professionals om je heen hebt, want je kunt niet alles zelf doen.”

Is het nou zo dat je ook de smaak te pakken hebt en alweer bezig bent met je tweede boek?

“Ik had daarna, toen ik net klaar was, wel heel erg de smaak te pakken en ik zei ook tijdens mijn boekpresentatie: ik heb al een titel voor het tweede boek, over Lean en duurzaamheid. ‘Lean vertaald naar duurzaamheid’, dus een beetje dezelfde soort titel. Ik moet zeggen dat ik dat… ik was wel een beetje klaar met het onderzoeken en ik vind het ook wel lekker om nu gewoon meer met het boek bezig te zijn. Met hetgeen wat je nu hebt, om dat als eerst goed neer te zetten. Ik ben nu ook bezig met het verbeteren van mijn website en promotie en alles wat ik doe. Dus dat goed neerzetten, maar het zit zeker in mijn hoofd om een compleet nieuw boek te schrijven. Ik heb wel een idee om vrij snel nu, na de vakantie, een extract van het boek te schrijven. Want, zoals je ziet, deze is vrij dik. Wat minder toegankelijk en ook wel specialistisch in die zin. En om wat meer een basisboek te schrijven, want ik kan er ook een Lean basisboek uit destilleren. Dan heb je een heel toegankelijke versie, grotere markt… dus, ja. Dus in die zin heb ik zeker de smaak te pakken.”

“Dingen die ik anders zou doen, is dat ik… toen ik het eerst mijn redactrice sprak en we de verhaallijn hadden doorgesproken – vooral nadat zij het boek had gelezen – dat ik wel tegen haar zei: ja, ik zit in mijn boek zelf te vertellen, te promoten: betrek zo vroeg mogelijk mensen met de juiste kennis. Want dat is effectiviteit, dan maak je ook kwaliteit en voorkom je fouten. Terwijl zelf was ik eerst een hele tijd aan het schrijven geweest. En dan van: oh ja, nu heb ik iets en nu durf ik het pas te laten lezen aan een redacteur. Dat te laten lezen aan een redacteur, dat klopt wel, maar je kunt ze wel gebruiken om eerst eens je verhaallijn door te spreken en eens te kijken van: waar zou je op moeten letten? Dat had me misschien geholpen om daar iets prettiger in te staan. Maar… ja, ik zou gewoon de juiste mensenkennis eerder betrekken. Sommige dingen moet je gewoon ontdekken. Anderen kunnen dat vertellen, net zoals je op reis gaat: oh, je moet dit doen, je moet dat doen, je moet dat doen. Ze kunnen het allemaal vertellen en ze kunnen je waarschuwen voor zaken, maar je moet het zelf meemaken en ervaren. Het gaat er vooral om wat je de tweede keer ermee doet. Dat is denk ik de essentie.”

“Ik ben bij Pumbo gekomen via een collega toen ik nog bij Heembouw werkte en zij had daar een collega volgens mij, of iemand bevriend die werkte daar en zij zei van: oh, als je je boek wilt uitgeven… want ik liep al met die gedachte en dan ga je erover praten met mensen – en die tipte Pumbo. Ja, dan ga je eens googelen en zoeken. Ik was wel al op zoek en wat mij opviel is dat wat Pumbo op de website heeft staan, dat dat heel… dat sprak mij aan. Het was heel volledig, het was transparant, dat vond ik heel belangrijk. Ik had niet het idee van: oh, hier zit een organisatie achter die mij besodemietert of zo. Dus dat gaf een goed gevoel en ik bleef daar terugkomen, naar die website. Ik denk: ja, dan wordt het gewoon Pumbo.”