Wij maken je graag wegwijs. In dit artikel leggen we uit wat de Koninklijke Bibliotheek precies doet, waarom het wenselijk is om hen van een exemplaar te voorzien en hoe je die het beste op kunt sturen.

Een nationale collectie

De Koninklijke Bibliotheek (KB) is onze nationale bibliotheek, gevestigd in Den Haag. De KB zet zich in om álle Nederlandse publicaties op een centraal punt te verzamelen. Dat gebeurt in hun ‘Depot van Nederlandse publicaties’. Het doel? Door een zo volledig mogelijke collectie na te streven, beheert de KB een onderdeel van het Nederlands cultureel erfgoed. Je kunt deze collectie raadplegen voor onderzoek en studie.

Image

Daarom geldt in Nederland de afspraak dat alle uitgevers één exemplaar van elke publicatie aan het Depot afstaan, oftewel ‘deponeren’. De KB licht op haar website toe: “Door ons één exemplaar van uw publicaties te sturen levert u een wezenlijke bijdrage aan de instandhouding en uitbreiding van deze belangrijke nationale bron van informatie.”

Naast de eer om bij te dragen aan ons cultureel erfgoed, is er ook een praktisch voordeel voor jou als auteur / uitgever. Zodra je publicatie is binnen gekomen, maakt de KB een beschrijving voor de Nederlandse Bibliografie Online. Deze zoekportal is vrij toegankelijk en bevat de publicaties die in Nederland, over Nederland of in de Nederlandse taal zijn verschenen.

Echt álle boeken?

De KB hanteert een brede definitie van de publicaties die zij verzamelen. Ook jaarboeken, jubileumboeken, rapporten en brochures scharen zij hier onder. Evenals (eerste exemplaren van) kranten, tijdschriften, leermiddelen en cartografisch materiaal. Dat betekent dat in principe alle in Nederland uitgegeven boeken in aanmerking komen voor opname in het Depot. Ongeacht bijvoorbeeld de taal waarin ze verschijnen. Toch zijn er enkele uitzonderingen. Zo worden titels zonder ISBN vanaf 1 januari 2020 niet meer in papieren vorm opgenomen maar uitsluitend digitaal.

Digitaal of papier

Voorheen stuurde je standaard een gedrukt exemplaar van je boek naar het Depot. Tegenwoordig verzoekt de KB uitgevers om publicaties bij voorkeur in digitale vorm aan te leveren. Stuur je je boek toch liever in fysieke vorm? Dat kan nog steeds. Sanne Alink, medewerker bij het Depot van Nederlandse Publicaties, benadrukt: “Mits je boek een ISBN-nummer heeft, is een gedrukt exemplaar even welkom.”

Image

Zo stuur je het op

Een exemplaar van je gedrukte boek stuur je per post naar het Depot van het KB. Dat geldt zowel voor een papieren als een digitale versie (op cd / dvd).

Adres

Depot van Nederlandse Publicaties, Afd. Documentverwerking, Postbus 74, 2501 AJ Den Haag

Begeleidingsformulier

De KB verzoekt om een begeleidingsformulier mee te sturen.

Hoe dit werkt staat uitgelegd op de pagina van het KB:
https://www.kb.nl/uitgevers/fysieke-publicaties-deponeren

En e-books?

Ja, ook voor alle in Nederland verschenen e-books geldt dat de KB deze zoveel mogelijk wil verzamelen. Na ontvangst in de KB krijgt je e-book een beschrijving in de Nederlandse Bibliografie Online en wordt deze duurzaam bewaard in het e-Depot.

Op termijn komt je boek voor KB-leden beschikbaar in de leeszalen. Nu is dat nog niet mogelijk, omdat de KB werkt aan een kopieerbeveiliging. Deze dient om het verspreiden van de publicatie te voorkomen. Tot die tijd zijn e-books dus nog niet te raadplegen.

Zo lever je een e-book aan

Verkoop je je e-book via de boekhandel, dan krijgt de KB je publicatie sinds kort automatisch aangeleverd via onze aansluiting bij het Centraal Boekhuis (CB). Verkoop je je e-book uitsluitend via eigen kanalen? Aanleveren gebeurt dan via een webloket. Je meldt je daar eerst aan als ‘leverancier van nieuwe digitale publicaties’, waarna je inloggegevens ontvangt. Aanmelden voor het webloket kan via deze link. De KB ontvangt je e-book bij voorkeur als pdf-bestand en neemt alleen volledige publicaties op (dus inclusief kaft en titelpagina).

Image

En de kosten?

De KB stelt het erg op prijs als je van je nieuwe publicatie één exemplaar gratis wilt afstaan. Mocht dat bezwaarlijk zijn, dan is voor het opsturen van je gedrukte boek een vergoeding mogelijk. Voor het aanleveren van digitale publicaties is geen vergoeding beschikbaar.

De voordelen

De KB levert een tegenprestatie door je digitale publicatie “te ontsluiten door opname in de Nederlandse Bibliografie en duurzaam te bewaren als archiefexemplaar in het e-Depot van de KB”. Door je boek toe te voegen aan de nationale collectie, heb je ook gelijk vastgelegd dat jij de auteur bent. Mocht iemand je werk stelen, dan kun je eenvoudig aantonen dat jij degene bent die deze tekst als eerste heeft geschreven. Het copyright hoeft zo niet via een ingewikkelde en dure manier te worden vastgelegd.

Niet verplicht

En als je het boek niet opstuurt? Sanne Alink: “Dan gebeurt er niks. Als je het boek niet wilt deponeren, horen we het wel graag (via depot@kb.nl), zodat we je niet blijven aanschrijven. Zodra iemand een ISBN-nummer aanvraagt, ontvangen wij namelijk bericht van de titelgegevens. Vervolgens kunnen wij contact opnemen met de uitgever – in dit geval PUMBO of degene die het boek in eigen beheer uitgeeft.”

Het beschikbaar stellen van een exemplaar van je boek aan het Depot gebeurt dus op vrijwillige basis. Uitgevers mogen zelf bepalen of zij hun publicaties al dan niet gratis aan de KB leveren. Dit in tegenstelling tot andere landen, waar de depotfunctie van nationale bibliotheken vaak is vastgelegd in een wet die uitgevers verplicht stelt om te leveren. Zo zijn Belgische uitgevers, met inbegrip van auteurs die in eigen beheer uitgeven, verplicht om twee exemplaren te deponeren bij de Koninklijke Bibliotheek van België. In Nederland is de keuze of jij met je boek wilt bijdragen aan ons nationaal cultureel erfgoed dus aan jou!

Meer weten?

Neem een kijkje op de website van de Koninklijke Bibiotheek voor alle informatie over deponeren. Bij vragen helpt de KB je graag verder. Je kunt een berichtje sturen via depot@kb.nl